Voor onze huwelijksreis hebben we gekozen om naar Gambia te gaan. Dat was heel fijn. Lieve mensen, veilig, lekker warm, prachtige kust, interessante markten en genoeg te zien en proeven. Omdat het een heel klein land is waar we maar een week heen gingen, hebben we gekozen om vanuit één hotel tochten te maken.

Bij de online voorbereiding kwam ik Gambiaexperience.nl tegen. Wat ik daar las sprak me aan. Het is een platform waarop lokale vakmensen, allemaal met hun eigen specialiteiten en talenten, hun diensten aanbieden zodat ze in hun eigen levensonderhoud kunnen voorzien en individuele toeristen het authentieke Gambia kunnen laten zien.

Je betaalt de mensen zelf zodat er niets aan de strijkstok blijft hangen. Veel persoonlijker en beter dan wanneer je met grote reisorganisaties op pad gaat. Dan verdienen de mensen die het eigenlijke werk doen en toch al arm zijn er veel te weinig aan.  

Op de site staan allerlei mogelijkheden aan korte en langere trips. Onze verlanglijst hebben we besproken met Maaike van Leeuwestijn, de drijvende kracht achter de site. Zij heeft afspraken kunnen maken en kwam met een plan en de kosten per activiteit (heel betaalbaar) waarin al onze wensen verwerkt waren.    

Natuurlijk hebben we een aantal culturele excursies gemaakt zoals ons bezoek aan Kunta Kinte Island, waar vandaan zoveel mensen als slaaf weggevoerd zijn. Dat heeft heel veel indruk gemaakt. Maar ook de wandeling door het stoffige dorpje Kubuneh waar de huizen kleurrijk zijn beschilderd en waar verder niets lijkt te gebeuren. Maar waar je aan alles kunt zien hoe hard het leven kan zijn en hoe moeilijk het is om de dagelijkse kost bij elkaar te schrapen. Mooi dat mensen dan toch zo hartelijk zijn en blijven lachen. Dat zet je aan het denken over de welvaart waar wij in West Europa in leven en waar zoveel wordt geklaagd. 

De eerste dag zijn we naar de Tanji vismarkt gegaan. Wat je ziet aan leven langs de weg op de tocht er naar toe is alleen al de moeite waard. Maar de vismarkt is onvoorstelbaar. Ik heb nog nooit zo iets gezien. Bij het strand is het een wirwar van gangetjes met een soort tafels van metaal vol vis, die in de openlucht ligt te drogen of die met vuren eronder gerookt wordt. Honderden van die tafels. Ook zie je overal familie- en vriendinnengroepjes van kleurrijk geklede vrouwen en kinderen die verse en bereide vis verkopen. Ergens in het midden staan tientallen roestige vrieskisten die als koelbox worden gebruikt (stroom komt er niet aan te pas). Bij de zee is het één en al levendigheid, de gevangen vis wordt uitgeladen en de uitbundig beschilderde vissersboten worden het strand op gesleept.

Onze tocht door de mangrove bij Baobab Island,waar oesters op de wortels van de mangrove groeien is een heel avontuur geworden. Een visnet is in de schroef van de motor van onze boot gedraaid en we moesten de lange weg terug paddelen in de brandende zon. Helaas hebben we daardoor het openen en schoonmaken van de oesters door de oestervrouwen (die ze ook oogsten) gemist. Maar gelukkig hebben we de schoongemaakte oesters wel kunnen proeven op de Serekundamarkt, de grootste markt van het land. De oesters zijn klein en worden zonder schaal verkocht, ze zijn dan even gekookt of iets gerookt. Voor je ze eet worden ze gemengd met wat limoensap en gemalen rode peper.

De markt is een gigantische kleurrijke verzameling van mensen en producten: kookgerei, kleding, schoenen, groenten, fruit, kruiden, specerijen, vlees, kip, vis, rijst en pinda’s noem maar op. In Gambia wordt bijna geen rijst maar wel veel pinda’s verbouwd. Rijst wordt heel veel gegeten dus jammer dat er nauwelijks rijst wordt geproduceerd.

De pinda’s worden gesnackt, verwerkt in allerlei koekjes en vooral verwerkt in hartige gerechten zoals Domoda. Die hebben we gemaakt tijdens de kookworkshop die Maaike voor ons heeft geregeld. Het was  bij een familie op een woonerf waar ze met z’n allen samen wonen.  

Met één van de dochters zijn we eerst naar een lokale markt gegaan voor de boodschappen. Dat is al een avontuur op zich. Ik dacht nog even dat we misschien kippen zouden moeten slachten maar dat had ik (gelukkig) mis. We kochten diepvrieskippen in plastic (vanwege de hygiëne) en halal! Gambia is voor meer dan 95% moslim en deze familie ook, vandaar. Verder een soort tomatenpuree/saus, garnalenpoeder, kruiden, specerijen, gedroogde rode peper en bouillonblokjes, alles in kleine afgesloten portie verpakkingen (alles voor een maaltijd voor zeker 20 personen, maar toch). Het geheime ingrediënt was een soort gedroogde vis. Ik denk de wangetjes, maar in ieder geval maar een paar kleine stukjes die de smaak van de saus diepte moesten geven. Eigenlijk zoals wij dat doen als we ossobuco maken met een paar ansjovisfilets door de saus.

Verder haalden we rijst, olie, een grote zak heel fijn gemalen pinda’s (soort pindakaas), bosuitjes, bollen knoflook, een stuk kool, een paar witte tomaatachtigen, een yam, een aubergine, uien, een stuk pompoen, groene en gele verse pepers, 2 kleine stukjes paprika, ook weer precies zoveel als we nodig hadden. Alles moet direct verwerkt worden want er is geen koeling.

We kookten met de vrouwen en kinderen. Ik kreeg een lap om m’n heupen en om m’n hoofd. Er werden 2 vuurtjes gestookt, eentje in een kookhutje en eentje buiten. Ze gebruikten daarvoor een paar kleine balkjes die telkens als het nodig was een beetje verder onder de pan geschoven werden. Handig en economisch en zodra het eten klaar was werd de vlammen gedoofd zodat de rest van de balkjes voor een volgende maaltijd gebruikt kon worden.

We stampten de droge pepers fijn en vervolgens de verse pepers, stukjes paprika, bosuitjes, knoflook en uien. Groenten werden kleingesneden. De tomaatachtigen bleven heel. De kip ging nog bevroren in stukken, veel hand werk en dat was het enige kouwe werkje die dag, auch… De kip werd gemengd met een gedeelte van de gestampte kruidenpasta.

Ondertussen werd de rijst heel lang en goed gewassen bij de pomp en vervolgens op een grote pan met water boven het vuurtje buiten voorgestoomd. Daarna pas werd het gekookt.

Op het vuurtje in het kookhutje verhitten we een flinke scheut olie en bakten de kip. De groenten en gestampte kruidenpasta werden erbij gedaan. De gemalen pindapasta werd gemengd met water en toegevoegd. Alles tot de laatste druppel ging erin, niets ging verloren. Daarna voegden we nog bouillon, garnalenpoeder, meer rode peperpoeder en de stukjes vis toe. De pan heeft nog een paar uur boven het vuurtje gestaan om de kip te garen en door en door van al die lekkere smaken te doordrenken.

Toen het klaar was en iedereen inmiddels lekkere trek had gekregen, werd de rijst over allemaal schalen verdeeld en de Domoda in het midden geschept. De meeste schalen waren voor de mensen die later thuis zouden komen. We gingen in 2 groepjes om een schaal zitten en die werd met de hand (of een lepel als we dat echt wilden) leeg gepeuzeld.

De saus was verrukkelijk, de kip heerlijk mals en die bleke tomaten geweldig! Wat een belevenis, wat een avontuur!