We hebben een nieuwe Schijf van Vijf. Eindelijk! Deze nieuwe leidraad van het Voedingscentrum laat in één oogopslag zien waar de komende jaren wat betreft gezond eten de pijlen op gericht zijn. Uitgangspunt zijn de nieuwe ‘Richtlijnen goede voeding’ die de Gezondheidsraad afgelopen december al naar buiten bracht. De Schijf van Vijf heeft wel vaker een gedaanteverandering ondergaan. Sinds 1953 is dit de zesde versie, als je de maaltijdschijf van eind vorige eeuw meerekent. Maar dit keer heeft het oppoetsen en aanpassen wel een heel verfrissend effect. De schijf heeft een open en helder karakter, dat nieuwsgierig maakt. De kleurige grotere en kleinere vakken – zo zie je direct wat belangrijk is – zijn versierd met symbooltjes die voor zich spreken. Deze Schijf van Vijf is voor iedereen, welke culturele achtergrond je ook hebt en hoe je ook wilt eten. Ook ‘duurzaam’ etende vegetariërs en low-carb aanhangers kunnen met deze schijf uit de voeten. Je kunt er via de site van het Voedingscentrum interactief mee aan de slag. Met een enkele klik kom je bij uitleg over de vakken en productgroepen of bij de aanbevolen hoeveelheden speciaal voor jou. Je hoeft je geslacht en leeftijd maar in te vullen en er komt een mooi lijstje uitrollen. Dat kun je dan aanpassen aan hoe jij wilt eten. Maar bovenal ontbreekt opeens het opgeheven vingertje dat het Voedingscentrum zo eigen was. Wat een verademing! Jarenlang hebben we het dogmatisch doemdenken – Let op vet! – van het Voedingscentrum en kornuiten gelaten over ons heen laten komen. Tot opeens een nieuwe generatie jongeren inzag dat ze als het om gezondheid ging, beter het heft in eigen handen konden nemen. Met heel wat knuppels in het hoenderhok werd die vastgeroeste boel in Den Haag eens flink opgeschud. Jonge artsen, diëtisten, personal coaches en andere foodies hadden zo hun eigen mening over wat wel en niet gezond was, al dan niet wetenschappelijk gestaafd. Koolhydraten, gluten en lactose gingen in de ban en vet mag weer. Met een overload aan hippe kookboeken over lifestyle, superfoods en paleo, blogs en recepten op Facebook en foto’s op Instagram veroverden deze jongeren de wereld. Zo kregen zij voor elkaar wat het Voedingscentrum nog nooit gelukt is: werkelijk iedereen aan het denken zetten over gezondheid, van henzelf en de wereld om ons heen! De hype is over zijn hoogtepunt heen, maar de trend is gezet: jong en oud doet zijn best zo gezond en duurzaam mogelijk te eten. Veel van deze heikele punten komen terug in de Schijf van Vijf. Het accent ligt op meer plantaardig en minder dierlijk. Meer groenten, peulvruchten en noten en juist minder vlees, bewerkte producten en zout. Voor het eerst wordt ook rekening gehouden met duurzaamheid. Om overbevissing tegen te gaan nog maar één keer in de week vis, in plaats van de jarenlang aanbevolen twee keer. En liever niet meer dan drie tot vier keer in de week vlees. Een dagje zonder vlees is nu twee tot drie daagjes geworden, met peulvruchten en noten als alternatief. Wat zo’n gezondheidsrevolutie al niet ontketent, petje af!