“Nu krijgen jullie iets te zien dat jullie nog nooit hebben gezien”, fluisterde onze Russische gids in de microfoon in mooi rollend Nederlands. Onze bus was op weg van St Petersburg naar het Tsarendorp, waar de zomerpaleizen van de tsarina’s uit Ruslands gouden eeuw staan te pralen. De files zat besloot Natalya een zijweg in te slaan. “Aan het hof werkte een meester-kok uit Nederland, Felten”, vervolgde Natalya. Ze dikte het wat aan; het was een Duitser. Catharina de Grote hielp Feltens zoon Yuri om architect te worden en ze nam hem op in haar kring van keizerlijke bouwmeesters.
Al was de afstand kort, de reis naar haar zomerverblijf viel Catharina zwaar. Als ze genoeg had van het gehobbel over de keien hield ze onderweg halt bij een van haar tussenstoppaleizen. Bij een daarvan snelde een koerier haar tegemoet. “We hebben de Krim”, rapporteerde hij. De uitgelaten tsarina riep Yuri Felten bij zich. “Bouw mij een monument voor onze overwinning op de Turken”, zei ze. “Op de plek waar ik het bericht hoorde. Een bouwwerk dat nog nooit vertoond is”.
De opdracht bezorgde Yuri hoofdbrekens. Toen dacht hij, aldus Natalya, aan de taarten van zijn vader. De bus sloeg in een buitenwijk de hoek om en daar verrees voor onze ogen een suikertaartkerk (Chesme-kerk, 1780). Met strakke roze vlakken en witte lijnen hoog en stralend opschietend. Inderdaad: nog nooit vertoond.
Wij gingen de deur binnen. De kassière stond mee te zingen met een engelenkoor. De dienst was in volle gang, het Grieks-orthodoxe gezang wiegde en deinde, de pope ging onverdroten met zijn rituelen door.
Het lijkt me een mooie uitdaging voor de deelnemers aan de volgende editie van Heel Holland Bakt: treed in de voetsporen van deze pseudo-Nederlandse architect.
Annelène van Eijndhoven